ایمنی لیفتراک بحث بسیار مهمی است که تمام کارکنان بخش صنعتی باید با آن آشناییت کافی داشته باشند که خدایی نکرده منجر به حوادث برای آن ها نگردد.
ایمنی لیفتراک چیست؟
منظور از ایمنی در لیفتراک رعایت موارد منطقی و آیین نامه ای هنگام استفاده از لیفتراک است،که مواردی از آن را در این مقاله آورده ایم و امیدواریم باعث کاهش سوانح حمل و نقل در استفاده از لیفتراک شود.
10 بند مهم از آیین نامه لیفتراک را با هم مرور میکنیم:
- رانندگان لیفتراک باید آموزش های لازم در خصوص نحوه صحیح کار و عملکرد ایمن لیفتراک را فرا گرفته و همچنین دارای گواهینامه ویژه لیفتراک باشند.
- رانندگان لیفتراک موظفند به هنگام کار از وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع کار استفاده نمایند.
- سوار نمودن وانتقال کارگران و دیگر افراد متفرقه توسط لیفتراک ممنوع است.
- در هنگام رانندگی با لیفتراک استفاده از کمربند ایمنی الزامی است.
- در صورتی که لیفتراک یا بار آن به هرعلت دچار عدم تعادل , یا واژگونی گردد، راننده نباید تا رفع کامل خطر از داخل کابین خارج شود.
- چیدمان محصولات و مواد در طول مسیر و تقاطع کارگاه ها باید بگونه ای باشد که راننده از دید کافی برخوردار باشد.
- درب های خروجی ، کانال ها، موانع ، حفاظ ها و ستونهای موجود در محوطه کارگاه که در مسیر تردد لیفتراک ها می باشند، باید بگونه ای رنگ آمیزی شوند که به سهولت قابل رویت باشند.
- ترمز ناگهانی لیفتراک برای تخلیه بار اکیداممنوع است.
- اعضای بدن راننده و یا دیگر کارگران تحت هیچ عنوان نباید در بین قطعات متحرک لیفتراک قرار گیرد.
- استفاده از لیفتراک و اجزاء آن بعنوان نردبان و یا جایگاه کار کارگران اکیدا ممنوع است
مشاهده و بررسی خرید لیفتراک دوگانه سوز
بهترین و ساده ترین نکات برای استفاده ایمن از لیفتراک هنگام کار و همچنین برای رفع خطرات جانبی انسانی و افزایش پایداری ماشین در حین حمل و نقل بار در زمان کار:
.
آموزش ایمنی لیفتراک
- برای بلند کردن بار و حرکت زاویه 45 درجه به سمت داخل به دکل بدهید که بار شما سقوط نکند.
- در لیفتراک های کارا دکل طوری طراحی شده است که شما دید وسیع تری به روبه رو خواهید داشت.
- هنگام خرید لیفتراک دقت کنید که سقف لیفتراک در مقابل افتادن بار و سقوط اشیا از راننده محافظت کامل را انجام دهد ، سقف لیفتراک های کارا طوری طراحی شده که هم مقاومت بسیار زیادی در مقابل ضربه دارد و هم دید راننده را مختل نمیکند.
- در سری دیزل لیفتراک های کارا کیفیت درپوش و اطراف موتور دستگاه از فایبر گلس میباشد که در مقابل تغییر شکل و حالت کاملا مقاوم است.
- زمانی که بارهای بزرگ دارید و یا میخواهید در شیب حرکت کنید حتما به یاد داشته باشید که هیچ گاه به سمت جلو بار را جا به جا نکنید و دنده عقب بار را به سمت مقصد ببرید در لیفتراک های کارا برای راحتی راننده و جلوگیری از بهم خوردگی تعادل در کنار صندلی و روی ستون دستگاه دسته ای تعبیه شده که شما با گرفتن آن طبق ویدئو میتواند به راحتی به عقب برگردید و در همان حالت استیبل بمانید.
- در لیفتراک های کارا جای قدم اول برای راننده در نظر گرفته شده که اپراتور بتواند به راحتی وارد محوطه کابین شود و درصد زمین خوردن را بسیار کاهش میدهد.
- شما علاوه بر جا به جایی صندلی اپراتور میتوانید جهت راحتی 15 درجه فرمان را نیز جا به جا کنید.
- شعاع فرمان استاندارد لیفتراک 300 میلی متر است که اپراتور به راحتی آن را کنترل و هدایت می کند.
- در لیفتراک های کارا راننده میتواند اطلاعات واضح و روشنی در مانیتور دستگاه مشاهده نماید که شامل سوخت،روغن موتور لیفتراک،آب و غیره است.
- در سری دیزل لیفتراک های کارا درپوش موتور بصورت 90 درجه باز می شود که دید مناسب و دسترسی آن به موتور به مراتب آسان تر میشود.
- فریم های که در اطراف دستگاه کار شده باعث کاهش لرزش و همینطور کمتر آسیب دیدن ستون فقرات اپراتور می باشد.
- کاوری که در لایه دوم در پوش موتور کار شده باعث شده که راننده صدای بسیار کمتری نسبت به باقی لیفتراک ها از موتور بشنود و صدای موتور برای راننده آزاردهنده نباشد.
- بستن کمربند ایمنی: کمربند ایمنی را قبل از عملیات ببندید. بازرسی کنید که آیا کمربند ایمنی مناسب است.اگر کمربند ایمنی بهدرستی ثابت نشده باشد، ممکن است سبب ایجاد صدمه شود.
- وضعیت مناسب صندلی: اگر با لیفتراک در وضعیت نامناسب صندلی یا دور از صندلی کار کنید، ممکن است تصادف رخ دهد.
- وضعیت کارکرد استاندارد: دست و پای خود را بیرون از محافظ بالای سر قرار ندهید. بدن خود را همیشه زیر محافظ بالای سر نگه دارید.
- قبل از حرکت مراقب ایمنی اطراف باشید: قبل از حرکت، بازرسی کنید که آیا مانعی در اطراف وجود دارد مانند عابر پیاده، وسایل نقلیه دیگر یا کالا، دکل لیفتراک را 15 تا 20 سانتیمتر بالاتر ببرید و دکل را به عقب کج کنید. در صورت امکان از بوق نیز استفاده کنید.
- از شروع، توقف و تغییر جهت ناگهانی خودداری کنید: قبل از تغییر جهت، لیفتراک را متوقف کنید.
- در طول حرکت ایمنی را در نظر داشته باشید
- از شروع، ترمز و چرخش تند ناگهانی خودداری کنید.
- دید خوبی به جادهی که لیفتراک در آن در حال حرکت است داشته باشید.
- هنگام عبور از کنار لیفتراک دیگر، سرعت خود را کم کنید و فاصله ایمن را با لیفتراک در حال عبور حفظ کنید.
- از محدودیت سرعت تنظیمشده پیروی کنید و فاصله ایمن را با لیفتراک دیگر حفظ کنید.
- به اطراف لیفتراک بهخصوص جهت فرمان هنگام حرکت توجه کنید.
- هرگز سعی نکنید از لیفتراکهای دیگر در جادههای باریک یا مناطق با دید ضعیف مانند چهارراه سبقت بگیرید.
- برای اطمینان از ایمنی اطراف توقف کنید و در صورت لزوم هنگام پیچیدن در چهارراه یا حرکت در جاده باریک، بوق بزنید.
- هنگامیکه بوق به صدا درمیآید، به حرکت افراد در اطراف توجه کنید.
- اجازه ندهید افراد وارد محل کار شوند.
- راه به لیفتراک حامل بار در سطح شیبدار یا در منطقه باریک بدهید.
- حمل افراد بر روی لیفتراک : بههیچوجه فرد دیگری را همراه خود روی لیفتراک سوار نکنید. افراد را به عنوان وزنه بر روی لیفتراک سوار نکنید.
- برق اضطراری را در طول حرکت قطع نکنید: در صورت خاموش شدن در حین حرکت، نیروی لازم جهت چرخش فرمان افزایشیافته و حوادث بیشتری رخ خواهد داد.
- هنگامیکه به عقب حرکت میکنید، نمای پشت لیفتراک بازرسی کنید.: در هنگام حرکت به عقب فقط به آینه دید پشتی که یک وسیله کمکی است، به طور کامل وابسته نباشید و قسمت پشت را به صورت چشمی بازرسی کنید. حتی اگر بوق به صدا درآمده باز هم مراقب باشید کسی عقب دستگاه نباشد.
- هنگام حمل باری با اندازه بزرگ، یک فرد با زاویه دید مناسب اختصاص دهید یا به عقب حرکت کنید.: برای اطمینان از ایمنی اطراف، اگر دید نمای جلوی مختل شده است، یک فرد با زاویه دید مناسب تعیین کنید یا به عقب حرکت کنید.
- از حرکت با کالاهای بلند شده خودداری کنید.: در صورت وجود وسیله بارگیری شده یا بار بلند شده، مرکز ثقل بالا میرود؛ بنابراین خطر واژگونی وجود دارد. با کالاهای بارگیری شده و دکل باز شده حرکت نکنید. (کالاها را 15 تا 20 سانتیمتر از زمین بلند کنید و دکل را به عقب جمع کنید.)
- در جادههای ناهموار یا لغزنده حرکت نکنید: در جادههای ناهموار یا لیز حرکت نکنید در غیر این صورت فرمان از کنترل خارجشده یا لاستیک در گل فرو رفته که تصادف جدی رخ خواهد داد.در جادههای لغزنده با آب یا روغن حرکت نکنید در غیر این صورت کنترل ترمز و فرمان را از دست خواهید داد.
- به محدودیت وزن بار توجه کنید: هنگام حرکت در جاده با محدودیت وزن هرگز با بار بیشازحد وارد نشود.
- مستقیماً از روی موانع حرکت نکنید: از وسایل مختلف، دستانداز جاده ناهموار، خط راهآهن، گودال باز و سایر موانع دوریکنید و از روی آنها تردد نکنید. نیروی واردشده باعث آسیب بدن مانند کمردرد میشود.
- از چرخش تند در شیب خودداری کنید و مراقب فاصله از لیفتراک دیگر و زاویه خروج برای جلوگیری از خطر باشید.
- قبل از حرکت در شیب، لیفتراک را متوقف کنید و فاصله بین دوشاخک و زمین را تنظیم کنید تا قسمت پایین شاخک و پالت از زمین دور بماند و از وارد شدن قسمت بالای دو شاخک به زمین جلوگیری شود.
- کار روی شاخک ممنوع است.
- بار را مستقیماً روی شاخک قرار ندهید.
- بار را مستقیماً از شاخک تخلیه نکنید.
- برای بارگیری یا تخلیه کالا روی شاخک پا نگذارید زیرا ممکن است کالاها از شاخک لیز بخورند.
- کالا را با دست نگه ندارید زیرا حرکت ناگهانی ممکن است باعث افتادن بار روی افراد شود.
- بیشازحد بارگیری نکنید: اگر لیفتراک بیشازحد زیر بار باشد، چرخ عقب از زمین جدا میشود و درنتیجه لیفتراک از تعادل خارج میشود. حداکثر مجاز ظرفیت ذکر شده در نمودار را رعایت کنید.
- اپراتورها باید واجد شرایط باشند
- لباس مناسب باید پوشیده شود
- تجهیزات را قبل از استفاده بررسی کنید
- راه اندازی درست لیفتراک بعد از خرید لیفتراک
- برای حرکت محیط اطراف را در نظر بگیرید
- از خطرات دوری کنید
- مطمئن شوید که بار شما پایدار و ایمن است
- مطمئن شوید که دید واضحی دارید
- بخاطر داشته باشید لیفتراک ها فقط برای حمل بار هستند
- مطمئن شوید که لیفتراک بیش از حد بارگذاری نشده است
- اطمینان حاصل کنید که بار به طور مساوی توزیع شده است
- هنگام سوخت گیری حتما لیفتراک را خاموش کنید
همیشه مراقب تجهیزات اطراف در محل کار باشید. لیفتراک را در مجاورت ماشین آلات دیگر کار نکنید، مگر اینکه کاملاً ضروری باشد، و فاصله ایمن را حفظ کنید تا فضایی برای توقف ایمن داشته باشید و از ماشین های دیگری که به شکل غیرقابل پیش بینی در حال حرکت هستند اجتناب کنید.
برای مطالعه ادامه موارد از آیین نامه لیفتراک میتوانید آیین نامه را بصورت فایل PDF دریافت نموده و آن را بصورت کامل مطالعه بفرمایید.
توقف لیفتراک در چه مکان هایی ممنوع است؟
در زمان بارگیری اسکله
لیفتراکها هرگز نباید در مناطق بارگیری فعال متوقف شوند یا پارک شوند زیرا این امر میتواند خطرات ایمنی و اختلالات عملیاتی ایجاد کند. مسدود کردن نقاط ورودی یا خروجی اسکله بارگیری، مانع از مانور کامیونها در داخل و خارج از اسکله برای بارگیری و تخلیه میشود. هرگونه لیفتراک پارک شده، حرکت در اطراف را برای سایر رانندگان لیفتراک نیز دشوار میکند. فضاهای تنگ در اسکلههای بارگیری به جریان ترافیک تمیزی نیاز دارد تا چندین لیفتراک بهطور ایمن و کارآمد کار کنند. جلوگیری از این جریان با پارک کردن یک لیفتراک در وسط اسکله میتواند منجر به برخورد شود زیرا دید اغلب محدود است. همچنین درصورتیکه کامیونها در انتظار بارگیری یا تخلیه به دلیل مسدود شدن اسکله گیرکرده باشند، عملیات را به میزان قابلتوجهی کاهش میدهد. برای بهرهوری و عملکرد انبار، رانندگان لیفتراک باید همیشه از توقف در محوطه بارگیری اجتناب کنند، مگر اینکه برای مدت کوتاهی مواد را بارگیری یا تخلیه کنند.
راهپلهها
لیفتراکها باید در صورت امکان به دلیل خطرات عمده از کار روی پلهها اجتناب کنند. راهپلهها برای تردد عابران پیاده طراحیشدهاند نه ماشینآلات سنگین. شیب و نزول پلهها میتواند باعث ناپایدار شدن لیفتراکها و واژگونی آسان شود. راهپلهها علاوه بر خطرات، اغلب دارای نقاط کور و دید محدود هستند. اپراتورهای لیفتراک ممکن است نتوانند عابران پیاده را که از پلهها بالا و پایین میآیند ببینند که منجر به خطرات برخورد میشود برای جلوگیری از حوادث در پلهها، اپراتورهای لیفتراک باید از پلهها بهطور کامل اجتناب کنند. ایمنترین روش استفاده از آسانسورهای باربری برای جابجایی بارها بین طبقات است. با اجتناب از راه پلهها، اپراتورهای لیفتراک میتوانند از خطرات جدی واژگونی و برخورد جلوگیری کنند.
روبروی تجهیزات آتشنشانی
مسدود کردن دسترسی به تجهیزات آتشنشانی مانند اعلام حریق، کپسولهای آتشنشانی، ایستگاههای شستشوی اضطراری چشم، دوش های اضطراری، یا سایر تجهیزات اضطراری با لیفتراک میتواند واکنش اضطراری و عملیات نجات را به تأخیر بیندازد. لیفتراکهایی که در مقابل تجهیزات آتشنشانی پارک میشوند میتوانند در مواقع اضطراری مانعی برای آتشنشانان، امدادگران اولیه یا مسیرهای تخلیه شوند. با گسترش آتش درحالیکه تلاش میکنید یک لیفتراک مانع را از تجهیزات اضطراری دور کنید، ممکن است ثانیهها یا دقیقههای ارزشمندی از دست بروند. تمام اپراتورهای لیفتراک باید آموزش ببینند که لیفتراکها را در مقابل اعلام حریق، کپسولهای آتشنشانی، ایستگاههای شستشوی اضطراری چشم، دوش های اضطراری، مسیرهای تخلیه یا هر وسیله اضطراری دیگر پارک نکنند. دسترسی به تجهیزات اضطراری باید همیشه روشن باشد.
سطوح ناامن
استفاده از لیفتراک بر روی سطوح ناایمن یا ناپایدار میتواند بسیار خطرناک باشد. اپراتورهای لیفتراک باید از رانندگی در مناطقی که سطح سخت و صافی برای تحمل وزن سنگین یک لیفتراک بارگذاری شده نیست، اجتناب کنند. سه نوع سطح ناایمن که اپراتورهای لیفتراک باید از آنها اجتناب کنند عبارتاند از:
زمین نرم: خاک، شن، چمن و سایر سطوح نرم میتوانند باعث واژگونی یا غرق شدن لیفتراک شوند. وزن یک لیفتراک بارگذاری شده میتواند باعث فرورفتن آن در زمین نرم شود و درنتیجه لیفتراک گیرکرده یا واژگون شود. زمین نرم همچنین کشش کافی برای عملکرد ایمن لیفتراک را فراهم نمیکند.
درجههای شیبدار: لیفتراکها نباید درشیبهای تند یا شیبهای بیش از 10 درصد، همانطور که توسط مقررات OSHA مشخصشده است، کار کنند. رانندگی در سطوح شیبدار، خطر غلتیدن لیفتراک به طرفین یا خارج شدن از کنترل را بهشدت افزایش میدهد. لیفتراکها میتوانند بهراحتی پایداری خود را از بین ببرند، اگر در یک شیب به طرفین حرکت کنند.
زمین ناهموار: سطوح ناهموار، دارای چالهها، زبالهها یا مناطق ناهموار میتوانند باعث کج شدن یا واژگونی لیفتراک شوند. برخورد برجستگیها یا سوراخها نیز میتواند باعث جابجایی یا سقوط بار شود. اپراتورهای لیفتراک باید از زمینهای ناهموار اجتناب کنند و فقط روی سطوح صافی که برای تردد لیفتراک طراحیشدهاند رانندگی کنند.
قبل از کار در هر منطقه، رانندگان لیفتراک باید شرایط سطح را بررسی کنند و از رانندگی در مکانی که میتواند پایداری و ایمنی لیفتراک را به خطر بیندازد، خودداری کنند. شرایط ناایمن زمین یکی از دلایل اصلی حوادث لیفتراک است، بنابراین باید بسیار احتیاط کرد.
عابر پیاده
لیفتراکها باید از مسدود کردن مسیرهای عابر پیاده در داخل انبارها و مراکز توزیع خودداری کنند. توقف یک لیفتراک در وسط یک پیادهرو با ایجاد مانع از عبور و مرور پیاده، خطر ایمنی ایجاد میکند. اپراتورهای لیفتراک دید محدودی برای افرادی دارند که در مجاورت تجهیزات راه میروند. مسدود کردن مسیر پیادهروی با لیفتراک متوقفشده، توانایی اپراتور را برای دیدن واضح عابران پیاده کاهش میدهد. این امر خطر برخورد بین لیفتراکها و کارگران انبار پیاده در منطقه را افزایش میدهد. مدیران انبار باید خطوط عابر پیاده را مشخص کنند و به اپراتورهای لیفتراک دستور دهند که از توقف یا مسدود کردن این مسیرهای پیادهروی تعیینشده خودداری کنند. پاک نگهداشتن مسیرهای پیادهروی برای تردد پیاده، ایمنی را افزایش میدهد.
اتاقهای برق
استفاده از لیفتراک در اتاقهای برق به دلیل خطر برقگرفتگی و احتمال آتشسوزی، خطرات ایمنی قابلتوجهی را به همراه دارد. اتاقهای برق حاوی تجهیزات ولتاژ بالا و سیمهای در معرض دید هستند که میتوانند با لیفتراک یا بار آن در تماس باشند. حتی تماس لحظهای با اجزای الکتریکی زنده میتواند منجر به آسیب شدید یا مرگ براثر برقگرفتگی شود.
چند نکته با رانندگان لیفتراک:
- از بکار انداختن لیفتراکی که دوره آموزش آن را فرا نگرفتهاید و مجاز به رانندگی با آن نیستید خودداری کنید.
- به ظرفیت مجاز حمل بار ایمن با لیفتراک توجه نمایید S.W.L /W.L.L.
- از روی کابلها و شلنگها درصورتی که حفاظ ندارند عبور نکنید.
- در هنگام حرکت بدون بار ارتفاع شاخکهااز زمین حداقل 150 میلیمترباشد.
- لیفتراک یک اتومبیل مسابقه نیست!!! لذا با سرعت مجاز حرکت نمایید(حداکثرسرعت مجاز 5KM).
- شاخکها را تماما زیر بار داخل نمایید ،ومواظب شاخکهای بیرون آمده از طرف دیگر باشید.
- هیچ کدام از اعضای بدن را از محدوده اتاقک لیفتراک بیرون نبرید.
- اجازه ندهید افراد غیر مجاز دستگاه را روشن کرده وآنرا جابجا نمایند.
- اجازه ندهید کسی زیر شاخکهای بالا برده شده بایستد و تردد نماید.
- دستها، پاها و سر خود را بین قطعات متحرک لیفتراک و سایر خودروها قرار ندهید.
- اجازه ندهید اشخاص روی شاخکها سوار شوند.
- با لیفتراک به طرف اشخاصی که در نزدیکی دیوار هستند حرکت ننمایید زیرا ممکن است راه فرار نداشته باشند. آشنایی با انواع موتور لیفتراک برقی
بازبینی روزانه قبل از کار با لیفتراک:
الف)- باید دستورالعملهای مربوط به بازرسی قبل از كار با لیفتراك، به طور خوانا در دسترس باشد. توصیه میشود که دستورالعملها به تجهیزات نصب شوند. دستورالعملهای استاندارد برای اغلب لیفتراکهای چنگالی مناسب خواهند بود، البته ممکن است با توجه به شرایط عملکردی، دستورالعملهای اضافی نیز نیاز باشد.
ب)- قبل از راهاندازی لیفتراك، شرایط آن رامورد بررسی قرار دهید، و به موارد زیر توجه ویژه داشته باشید:
- وضعیت تایرها—پر باد بودن تایرها (درتایرهای بادی)—تجهیزات مربوط به اخطار و ایمنی—چراغها—باتری–کنترلها—سیستمهای tilt (کج کننده) و بالابرنده—چنگالها و سایر ابزار بارگیری.
- زنجیرها و کابلها—کلیدهای محدود کننده—ترمزها—سیستم سوخت.
- پمپ ها و مخزن سوخت
- سایر مواردی که به وسیله شرکت سازنده تعیین شدهاند یا مواردی که موجب سهولت در کار با لیفتراك میشوند.
آيا سوار شدن افراد بر روي شاخك ليفتراك مجاز است؟
توصیه می کنیم هرگز افراد سوار شاخک لیفتراک چه در حال حرکت چه در حال توقف نشوند تا هم ایمنی خودشان و هم سلامت لیفتراک حفظ شود.
جمع بندی:
در آخر باید گفت که ایمنی نقش بسیار تعیین کننده و مهمی را در این زمان که ماشین آلات ساخته بشر همانقدر که میتوانند قوی تر از گذشته عمل کنند همان قدر هم میتوانند مخرب تر باشند، ایفا میکند.
و تمام عوامل یک مجموعه باید در رعایت کردن عناصر ایمنی همکاری و همدلی داشته باشند تا بتوان سوانح و حوادث صنعت حمل و نقل را به حداقل ممکن رساند و تا جای ممکن از تلفات جانی و مالی جلوگیری کرد.
امیدواریم اطلاعات مفیدی درباره ایمنی لیفتراک عرضه کرده باشیم
خوشحال میشویم نظرات و پرسش های خود را با ما در میان بگذارید.
عالی بود.سپاس
سلام
ممنون که این مطلب مهم و مفید را با ما به اشتراک گذاشتید.
سلام
خواهش میکنم تلاش ما کسب رضایت شماست
سلام
آيا ليفتراك ميتواند مسافت طولاني برود ( مثلا 10 كيلومتر )
خواهشا منابع آن بفرمائيد
مختصر و مفید ممنون
با سلام و احترام، سپاس گزاریم
عالی بود.سپاس
با سلام درود، سپاس گزاریم